Ο μήνας Νοέμβρης, είναι ακόμα ένας ιδιαίτερα σημαντικός μήνας, καθώς έχει καθιερωθεί ως ο μήνας κατά του Διαβήτη. Η Παγκόσμια Ημέρα Διαβήτη γιορτάζεται στις 14 Νοεμβρίου και αυτό προς τιμήν του Frederick Banting, ο οποίος γεννήθηκε αυτήν την ημερομηνία και μαζί με τον Charles Best, συνέλαβαν πρώτοι την ιδέα που οδήγησε στην ανακάλυψη της ινσουλίνης. Ο σακχαρώδης διαβήτης είναι μια μεταβολική νόσος από την οποία πάσχει ένα στα 11 άτομα παγκοσμίως και αποτελεί μία ολοένα και αυξανόμενη παγκόσμια απειλή για την υγεία. Η νόσος αποτελεί τη βασική αιτία θανάτου για περίπου 7.000.000 άτομα ετησίως σε όλο τον κόσμο και συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης καρδιαγγειακών επεισοδίων, νεφρικής ανεπάρκειας, μόνιμων βλαβών του αμφιβληστροειδούς και άλλων σοβαρών επιπλοκών. Σύμφωνα με στοιχεία της IDF(Παγκόσμια Ομοσπονδία του Διαβήτη), 4,2 εκατομμύρια θάνατοι σημειώθηκαν το 2019 παγκοσμίως λόγω του διαβήτη. Στην Ελλάδα, ο αριθμός των ατόμων με διαβήτη σχεδόν τετραπλασιάστηκε τα τελευταία 30 χρόνια και εκτιμάται ότι οι διαβητικοί στη χώρα μας είναι περίπου 900.000, δηλαδή το 8% του συνολικού πληθυσμού. Ο σακχαρώδης διαβήτης είναι μια χρόνια πάθηση που εμφανίζεται όταν το πάγκρεας δεν παράγει αρκετή ινσουλίνη, ή όταν το σώμα δεν μπορεί να χρησιμοποιήσει με αποτελεσματικό τρόπο την ινσουλίνη που παράγεται. Η ινσουλίνη είναι μια ορμόνη που παράγεται από το πάγκρεας και καθιστά τα κύτταρα ικανά να προσλαμβάνουν γλυκόζη από το αίμα και να τη χρησιμοποιούν για ενέργεια. Η ανεπάρκεια παραγωγής ινσουλίνης, δράσης της ινσουλίνης ή και των δύο, οδηγεί σε αυξημένα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα (υπεργλυκαιμία). Υπάρχουν αρκετοί τύποι διαβήτη, όπως ο διαβήτης τύπου 1,στον οποίο παρατηρείται καταστροφή των β-κυττάρων του παγκρέατος, με αποτέλεσμα αυτό να μην παράγει καθόλου ινσουλίνη και το άτομα πρέπει να την λάβει εξωγενώς κάνοντας ενέσεις ινσουλίνης. Έπειτα, έχουμε τον διαβήτη τύπου 2, ο οποίος οφείλεται σε ανεπαρκή δράση της ινσουλίνης ή και η προοδευτική μείωση αυτής από το πάγκρεας, για αυτό και θέλει χρόνια μέχρι να εκδηλωθεί. Στη συνέχει υπάρχει ο διαβήτης κύησης που εμφανίζεται για πρώτη φορά στην εγκυμοσύνη και πολύ συχνά στο 2ο τρίμηνο, λόγω των ορμονών. Τέλος, έχουμε και άλλους τύπους διαβήτη που προκαλούνται από γενετικές διαταραχές της λειτουργίας των β – κυττάρων ,όπως ο διαβήτης MODY και άλλοι.
Η διάγνωση του σακχαρώδους διαβήτη στηρίζεται στην τριάδα των συμπτωμάτων πολυουρία, πολυδιψία και πολυφαγία και στην ανεύρεση :
- γλυκόζη νηστείας > / = 126 mg / dL ( και ως νηστεία ορίζεται η μη λήψη τροφής για τουλάχιστον 8 ώρες πριν γίνει η εξέταση
- γλυκόζη 2 ώρες κατόπιν φόρτισης με 75 g γλυκόζης, δηλαδή στην καμπύλη σακχάρου > / = 200 mg / dL
- τυχαίο εύρημα γλυκόζης > / = 200 mg / dL σε άτομα με συμπτώματα υπεργλυκαιμίας ή υπεργλυκαιμική κρίση
- γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη > / = 6,5 %
Συνήθως, ο διαβήτης δεν μας δίνει κάποιο σύμπτωμα, οπότε παρακάτω παραθέτονται κάποιοι από τους παράγοντες κινδύνου που μπορούν να μας ωθήσουν σε έναν προ-συμπτωματικό έλεγχο:
- Ηλικία > 45
- ΔΜΣ > 30 kg/m2
- Περιφέρεια μέσης > 88 cm για τις γυναίκες και >102 cm για τους άνδρες
- Οικογενειακό ιστορικό ΣΔ
- Ιστορικό δυσλιπιδαιμίας
- Ιστορικό καρδιαγγειακών νοσημάτων ή υπέρτασης
- Σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών
Τί μπορούμε να κάνουμε όμως εμείς μέσω της διατροφής για να ρυθμίσουμε τα επίπεδα του σακχάρου στο αίμα μας;
Η ισορροπημένη διατροφή μπορεί να προλάβει και να βοηθήσει στην αντιμετώπιση του σακχαρώδη διαβήτη. Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με διάφορες έρευνες, έχει αποδειχθεί ότι το πρότυπο της μεσογειακής διατροφής είναι το καταλληλότερο για τους ανθρώπους που πάσχουν από διαβήτη, όπου σύμφωνα με αυτή, θα πρέπει στο καθημερινό διαιτολόγιο να περιλαμβάνονται αδρά επεξεργασμένα δημητριακά, λαχανικά, φρούτα, ημι-άπαχα γαλακτοκομικά προϊόντα και ελαιόλαδο. Θα πρέπει ακόμα να καταναλώνονται σε εβδομαδιαία βάση ψάρια, πουλερικά, ελιές, όσπρια και ξηροί καρποί. Επιπρόσθετα, η ρύθμιση του σωματικού μας βάρους είναι πρωταρχικός στόχος, εάν αυτό είναι αυξημένο. Όσον αφορά την ποιότητα της διατροφής, σίγουρα πρέπει να υπάρχει ελεγχόμενη κατανάλωση υδατανθράκων. Πέραν όμως από την ποσότητα των υδατανθράκων, μείζον ζήτημα αποτελεί και η ποιότητα αυτών, δηλαδή επιλέγουμε υδατάνθρακες χαμηλού γλυκαιμικού δείκτη, πλούσιους σε φυτικές ίνες που ανεβάζουν πιο σταθερά το σάκχαρο( όπως λαχανικά, όσπρια, τρόφιμα ολικής αλέσεως κα ). Εν συνεχεία, η κατανομή των υδατανθράκων στα γεύματα θα πρέπει να είναι ισόποση και να συνδυάζονται πάντα είτε με πρωτεΐνες, είτε με λιπαρά είτε και με τα δύο. Το χρονικό πλαίσιο που θα επιλέξουμε να φάμε τα γεύματα μέσα στην ημέρα κατέχει αρκετά σημαντικό ρόλο, καθώς αυτό έχει φανεί ότι ενισχύει σημαντικά την ευαισθησία στην ινσουλίνη, δηλαδή την δράση της ινσουλίνης στους ιστούς. Τελευταίο, αλλά εξίσου σημαντικό, δεν πρέπει να ξεχνάμε την φυσική δραστηριότητα. Σύμφωνα με την Ελληνική Διαβητολογική Εταιρεία, συνίσταται μέτρια ή έντονη αερόβια άσκηση τουλάχιστον 30 λεπτών για τουλάχιστον 5 φορές την εβδομάδα.
Γενικότερα, είναι απαραίτητο, τα άτομα με σακχαρώδη διαβήτη να ακολουθούν πάντα εξατομικευμένη διατροφή από εξειδικευμένο διαιτολόγο και να υπάρχει κάποια διατροφική εκπαίδευση που να αφορά τις ιδιαιτερότητες της ασθένειας και την κινητοποίηση του ασθενούς.
Είναι λοιπόν, ευνόητο ότι οι μικρές αλλαγές στον τρόπο ζωής είναι απόλυτα αναγκαίες για να προληφθεί ο διαβήτης και αυτό ισχύει κυρίως για αυτούς που έχουν υψηλό σχετικά κίνδυνο, λόγω κληρονομικότητας, παχυσαρκίας, υπέρτασης κ.α.
Email: savvidi.desk@gmail.com
Social media
Facebook: Nutri & Soul by Κυριακή Σαββίδη
Instagram: Nutri & Soul by Κ. Σαββίδη
Τηλέφωνα Επικοινωνίας:
Αχαρνές 210 2446849, Χολαργός 210 6524 335
